Mislopen van Honda-deal zoveelste fout van McLaren onder Brown

Column

mclaren bestuurlijke fouten zak brown
25 mei 2023 om 11:00

De deal van Aston Martin en Honda betekent direct een einde aan de ambitieuze plannen van McLaren. Het team dat onder leiding van Zak Brown de top wil aanvallen, blijkt in alles niet te weten hoe dat moet. Wat gek is, want McLaren won als team al acht wereldtitels.

Ron Dennis wordt weggepest

In november 2016 wordt Zak Brown aangesteld als de nieuwe uitvoerend directeur van de McLaren Technology Group. Het is zijn intrede bij het iconische merk waar Ron Dennis al jaren de scepter zwaait. Dennis wordt echter langzaam uit het team gewerkt en in 2018 neemt Brown die rol als CEO van McLaren Racing over.

Het wordt Dennis vooral aangerekend dat de deal met Honda op niks is uitgelopen. Samen met Honda worden er tussen 1988 en 1992 vier wereldtitels gewonnen. Het is de meest succesvolle periode van het team in de F1, met unieke coureurs als Ayrton Senna en Alain Prost. De periode tussen 2015 en 2017 is veel minder succesvol.

Dennis was zeker niet foutloos, maar had het niet bij het verkeerde eind. Als je in de F1 successen wil behalen, dan kan je geen klantenteam zijn. Met Mercedes had McLaren jarenlang successen geboekt, maar met Mercedes als fabrieksteam in de F1, was het voor McLaren haast niet meer te doen om beter te presteren. De Duitsers konden hun motor en chassis precies op elkaar afstemmen, daar waar McLaren het moest doen met de motor die het kreeg.

Dennis wist dat, want zijn grootste successen kwamen in de periode dat hij een exclusieve deal had met Honda of Mercedes. Ook bij de concurrenten zag hij dat alleen teams met exclusieve deals wereldtitels wisten te winnen. De gok voor Honda was dus logisch en gezien het latere succes met Red Bull Racing bleek ook wel dat Dennis het bij het rechte eind had.

De fout die Dennis maakte, was het aanstellen van een topcoureur die topprestaties van het team verwacht: Fernando Alonso. De Spanjaard kon het eerste slechte jaar met Honda hebben, maar begon in jaar twee te mekkeren. Dit was tegen het zere been van Honda en zorgde ook intern bij McLaren voor onrust. Binnen het team begon namelijk het idee te leven dat ze met een Mercedes- of Renault-motor mee zouden doen om de wereldtitel.

Hoogmoedswaanzin van Alonso en McLaren

Die interne strijd werd Dennis fataal en onder leiding van de welbespraakte Brown stapte het team in 2018 over naar Renault-motoren. ‘Nu kunnen we racen’, riep Alonso vrolijk over de boardradio na zijn vijfde plek in Australië. Het bleek echter te vroeg, want zo goed was McLaren helemaal niet. Het team werd zesde bij de constructeurs, achter Renault en het klantenteam van Renault: Red Bull Racing.

Dat er weldegelijk potentieel in de motor van Honda zat, toonde men bij Toro Rosso (nu AlphaTauri). De Honda-motor kende echt nog wel wat kuren, maar dat het kleine team uit Faenza tot 33 punten kwam ten opzichte van de 62 van McLaren-Renault, gaf toch wel te denken. Was McLaren wel echt zo goed als ze zelf dachten?

De conclusie dat dat niet het geval was, leek Brown ook te hebben getrokken, waardoor er in 2019 radicaal werd ingegrepen. Alonso vertrok en voor hem (en de ondermaats presterende Stoffel Vandoorne) kwamen Lando Norris en Carlos Sainz. Twee jonge en talentvolle coureurs om het team vooruit te helpen. Een slimme keuze, misschien wel op verzoek van Andreas Seidl, die als nieuwe teambaas sinds 2019 ook een frisse en rustige indruk maakte. Samen met James Key moest hij de lijnen uitzetten en tot en met 2020 ging dat best aardig. Van zesde bij de constructeurs in 2018, klimt het team namelijk naar de derde plek op de ranglijst in 2020.

Maar dan maakt de top van McLaren opnieuw een opmerkelijke keuze. Na drie jaar wordt Renault gedumpt en wordt die motor ingeruild voor een Mercedes-motor. Natuurlijk zijn er problemen met de Renault-motor, maar drie jaar is wel heel kort om het maximale uit een samenwerking te halen. De Mercedes-deal komt ook op een slecht moment, want door het coronajaar is besloten de nieuwe wagenreglementen een jaar door te schuiven waardoor de wagenontwikkeling van 2021 wordt bevroren. Wat dat betreft is het knap dat McLaren in 2021 alsnog vierde wordt bij de constructeurs.

Was James Key wel schuldig aan de malaise?

Toch stort alles als een kaartenhuis in als in 2022 blijkt dat McLaren de boot heeft gemist met de nieuwe reglementen. In het jaar waar juist een stap richting de top kan worden gezet, verliest McLaren juist terrein. Red Bull Racing, Ferrari en Mercedes waren al even buiten bereik, maar ook Alpine is buiten wat betrouwbaarheidsproblemen een stuk sneller. In 2023 wordt het nog erger als blijkt dat ook Aston Martin haar huiswerk beter heeft gedaan.

James Key krijgt de schuld toegeschoven. De technisch directeur vertrekt en er wordt een nieuw technisch comité aangekondigd. Overal zorgde dat in het verleden voor problemen, maar Brown ziet het als de ideale weg. Dat één van die technische kopstukken pas in 2024 beschikbaar is door zijn contract bij Ferrari (David Sanchez), neemt het team op de koop toe.

Natuurlijk kan het Key en de inmiddels naar Sauber vertrokken Seidl worden aangerekend dat de prestaties tegenvielen, maar zij zijn ook niet echt gesteund door Brown. Waar Aston Martin in korte tijd een nieuwe fabriek opricht, nieuw personeel en goede coureurs aantrekt, heeft McLaren de windtunnel uit het jaar kruik nog altijd als excuus voor mindere prestaties. De nieuwe windtunnel wordt dit jaar opgeleverd, maar waarom heeft het tot 2023 geduurd voor dit probleem is verholpen, als in 2019 al duidelijk wordt dat er ergens bij het ontwerpen terrein wordt verloren op de concurrentie? Op dat vlak handelt Brown veel trager dan zijn tegenhanger bij Aston Martin.

Moest Ricciardo echt weg?

Naast de opmerkelijke keuze voor de technische invulling en het vertraagd verhelpen van problemen in de fabriek, kan je ook je vraagtekens zetten bij de keuze voor de coureurs. Norris en Sainz waren een goede zet en de komst van Daniel Ricciardo op papier ook. Natuurlijk vielen zijn prestaties tegen, maar een doorlopend contract afkopen om een jong talent binnen te halen waarvan je nog maar moet zien of die dat niveau haalt, is dat nou een logische beslissing? Je betaalt namelijk alsnog een groot deel van het salaris van Ricciardo en haalt onrust in huis.

Met Norris heb je namelijk al een talent en toekomstig kampioen in huis, waarom een tweede in de vorm van Oscar Piastri? Ricciardo stelde teleur en zal voor die prestaties misschien iets teveel hebben verdiend, maar had hem het vertrouwen gegeven en had een tweede coureur naast Norris gezocht voor 2024. Nu zit je met twee jonge coureurs die zichzelf willen bewijzen. Dat loopt zelden goed af. Was het nog een keuze van Seidl, of was het Brown die deze beslissing door heeft gedrukt? Het vertrek van Seidl en het feit dat hij goede beslissingen nam op het gebied van de line-up, lijken te wijzen op een keuze van Brown voor Piastri.

Honda gaat naar Aston Martin

Wat dat betreft is het mislopen van een deal met Honda de zoveelste misser van McLaren. Ook als McLaren wel in gesprek is geweest met Honda, heeft het als historisch team blijkbaar niet genoeg kunnen doen om Honda te overtuigen. De succesformule in de F1 is voor velen bekend. Je hebt de (financiële) middelen nodig, een exclusieve motordeal, een technische topman en een topcoureur die wordt ondersteund door een tweede man. Op alle vlakken mist McLaren de boot en dat blijft even zo, want de meeste deals liggen al vast voor 2026.

McLaren ziet in 2026 zes fabrieksteams voor zich. Natuurlijk zal niet elk fabrieksteam het maximale uit haar pakket halen, maar als klant wordt het dan helemaal onmogelijk om wereldkampioen te worden. Je kan het een keer beter doen dan je leverancier (zie Aston Martin dit seizoen), maar dan ook stelselmatig alle andere fabrikanten verslaan is een ander verhaal.

Het laatste team dat dat als klant voor elkaar kreeg was BrawnGP in 2009 met Mercedes-motoren, maar toen was er nog geen Mercedes-team. McLaren had een goede band met Mercedes, maar BrawnGP zou een jaar later wel worden omgedoopt tot Mercedes. Telt die titel dus wel als klant? Als we nog verder teruggaan in de tijd kom je uit bij Benetton en Williams (tussen 1995 en 1997), maar ook voor die teams gold dat er geen Renault F1-team in de sport aanwezig was. Het was dus geen exclusieve deal met Renault, maar ook niet echt een klantendeal. Kortom, succes als klant van een merk met een eigen F1-team is haast onmogelijk.

Waar Lawrence Stroll de F1 heel goed lijkt te hebben begrepen en langzaam maar zeker ervoor zorgt dat Aston Martin op weg is naar de top, is het bij McLaren een rommeltje. Als zakenman heeft Brown het heel goed voor elkaar gekregen om McLaren op de markt te zetten, want aan sponsors geen gebrek. Alleen op bestuurlijk niveau worden er teveel dubieuze keuzes gemaakt die niet in lijn zijn met de succesformule in deze sport. Anders is niet altijd verkeerd, maar als zelden tot nooit op deze manier een wereldtitel wordt gewonnen, moet je je toch afvragen of je op de juiste weg zit.